Wat heeft de Statenfractie van de Partij vóór het Noorden onder andere gedaan in het tweede halfjaar van 2025? 

Beste mensen, beste leden, 

In de tweede helft van 2025 heeft de Statenfractie van de Partij vóór het Noorden opnieuw stevig en zichtbaar op de rem en op het gas gestaan waar dat nodig was. We blijven klein van omvang, maar groot in vasthoudendheid. En dat is nodig, want de kloof tussen plannen en praktijk blijft voelbaar in heel Groningen. Ook dit halfjaar hebben wij ervoor gezorgd dat onze inwoners niet worden vergeten in de vergaderzalen en dat thema’s die ertoe doen op tafel blijven liggen. 

Inhoud boven inkt 

In de discussies over grote provinciale programma’s hebben wij steeds benadrukt dat mooie woorden niet genoeg zijn. Of het nu ging over economie, mobiliteit, brede welvaart of de leefomgeving, de PvhN heeft consequent gevraagd om echte keuzes voor het Noorden. Keuzes die niet alleen goed klinken, maar ook goed uitpakken voor dorpen, buurten en mensen die afhankelijk zijn van de provincie voor hun bereikbaarheid, voorzieningen en toekomstperspectief. 

We hebben stevig ingezet op het voorkomen van verschraling in het Ommeland. In de debatten over mobiliteit hebben wij herhaaldelijk gevraagd om garanties dat de lage frequenties buiten de stad niet verder worden uitgekleed en dat experimenten en innovaties niet ten koste gaan van de incidentele reiziger. We hebben het college gevraagd om eenvoudige producten en abonnementen die juist voor deze groep het verschil maken. En we dienden bijpassende moties in bij begrotingsbehandelingen, zodat woorden ook daadwerkelijk worden vertaald naar concrete acties. 

Energie, omgeving en eerlijkheid 

De tweede helft van 2025 stond opnieuw in het teken van energie en de druk die daarmee gepaard gaat. De PvhN heeft zich uitgesproken tegen nieuwe claims op ruimte en netcapaciteit door grote bedrijven, zolang de omgeving niet profiteert en de leefbaarheid onder druk staat. Bij warmteprojecten, nieuwe energieclusters en industriële uitbreidingen hebben we kritische vragen gesteld over gezondheid, omgevingseffecten en de balans tussen lusten en lasten. De inwoners van Groningen horen geen proefterrein te zijn. 

Ook in het dossier rond zoutwinning en ondergrondse risico’s zijn wij scherp gebleven.  

We hebben aangedrongen op heldere rapportages en concrete plannen voor het veilig afsluiten van cavernes, omdat de onzekerheid bij omwonenden onverminderd groot blijft. Bij elk ​beleidsstuk hebben wij de menselijke maat centraal gezet en gevraagd om integrale afwegingen waarin natuur, water, bodem en gezondheid gelijkwaardig meewegen. 

Samenwerking in Noordelijk verband 

Vanaf 2020 tot en met nu heb ik zelf actief bijgedragen als voorzitter van de Groningse afvaardiging van de drie noordelijke provincies binnen het Statenberaad, dit is de samenwerking van Statenleden in Groningen, Friesland en Drenthe.  Ik heb mij ingezet om gedeelde belangen niet alleen te benoemen, maar ook concreet te verbinden aan gezamenlijke strategieën. Daarbij ging het niet alleen om de bekende dossiers als streekvervoer en bereikbaarheid, subsidieregelingen, economie en werkgelegenheid en ook om de vraag hoe wij als drie noordelijke Staten meer één (lobby)stem kunnen laten horen richting Den Haag. Want alleen als wij elkaar vasthouden, kunnen we de structurele achterstelling van het Noorden doorbreken. Ik heb erop aangedrongen dat samenwerking niet vrijblijvend is, maar dat het vraagt om focus, discipline en een helder gezamenlijk verhaal. Daarvoor organiseren wij elk jaar een gezamenlijke bijeenkomst voor alle noordelijke Statenleden. Leren we elkaar kennen en samenwerken. 

Transparantie en democratie 

Ook in deze periode hebben we opnieuw benadrukt dat openbaarheid en controle essentieel zijn. We vroegen door over oude geheimhoudingen, ontbrekende rapportages en onduidelijkheden in bestuurlijke stukken. Democratische controle hoort geen bijzaak te zijn. Alleen met openheid kan vertrouwen worden hersteld. 

Bereikbaarheid en balans tussen Stad en Ommeland 

De toegankelijkheid van voorzieningen blijft voor onze partij een kernpunt. Wij hebben uitgebreid aandacht gevraagd voor de ongelijkheid tussen Stad en Ommeland. Hoewel er stappen worden gezet, zien wij dat de vooruitgang vooral komt door voortdurende druk vanuit de Staten, waaronder vanuit onze fractie. Zonder die kritische monitoring dreigt de balans snel weer richting de Stad te kantelen. Daarom blijven wij herhalen dat bereikbaarheid geen luxe is maar een voorwaarde om volwaardig mee te kunnen doen. 

Korte lijnen met inwoners 

De PvhN Statenfractie heeft ook in dit halfjaar veel tijd doorgebracht binnen en buiten het provinciehuis. We waren aanwezig bij bijeenkomsten in dorpen en bij gesprekken met inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. De zorgen over voorzieningen, kostenstijgingen en lange beslislijnen laten zien hoe groot de afstand soms is tussen papier en praktijk. Door aanwezig te zijn, brengen wij die ervaringen direct mee terug naar de Staten. Dat blijft onze kracht. 

Korte lijnen met collega oppositiepartijen 

Samen met andere fracties heb ik het agenderingsverzoek ondersteund om de Agenda voor Herstel in december niet als brief, maar als volwaardig debatpunt te behandelen. Deze agenda raakt direct aan schade, herstel en toekomstperspectief van onze inwoners. De recente aardbeving heeft zaken zeker wel veranderd. Daarom hoort de Agenda voor Herstel in commissie én Staten besproken te worden, zodat wij richting het college en Den Haag duidelijke signalen kunnen meegeven. 

PVHN Statenfractie en social media 

Sinds de zomer plaatst Stefan Ploegh wekelijks de highlights van onze Statenfractie op social media. Deze vaste update maakt ons werk zichtbaarder en beter vindbaar voor inwoners. We zien dat dit effect heeft, want het aantal kijkers en volgers groeit duidelijk en steeds meer Groningers weten ons te vinden. De woordvoering over het gebrek aan openbare wc’s in het Ommeland bleek een onverwachte blikvanger in Social Media. Bijna 3000 mensen bekeken het fragment en velen reageerden dat eindelijk een partij dit dagelijkse probleem benoemt. Het laat zien dat de PvhN wordt herkend als een mensgerichte partij die oog heeft voor de gewone praktijk van inwoners, recreanten en ouderen in onze dorpen. 

PvhN en vertrek gedeputeerde Dekker 

Het onverwachte vertrek van gedeputeerde Dekker markeerde dit halfjaar ook politiek een belangrijk moment. Voor de PvhN kwam dit eerlijk gezegd niet als een verrassing. Wij hebben al langere tijd zorgen geuit over haar manier van werken en het uitblijven van voortgang in cruciale dossiers. Wanneer een gedeputeerde zelf concludeert dat haar stijl niet past binnen haar eigen partij, zegt dat vooral iets over de onrust en instabiliteit binnen deze coalitie. Voor Groningen is dat schadelijk. Wij hebben direct benadrukt dat deze provincie bestuurders verdient die leveren, die zorgvuldig werken en die oog hebben voor Stad én Ommeland. We willen van het college helderheid over de continuïteit van de lopende dossiers en het tempo van opvolging, want Groningen kan zich geen nieuwe vertragingen veroorloven.  

De laatste december loodjes 

In december zou de PvhN stevig het woord over de Agenda voor Herstel voeren, woordvoering lag al klaar. Wij wilden uitgespreken dat deze Agenda eindelijk erkent wat inwoners al jaren ervaren: dat herstel in Groningen gaat over veiligheid, vertrouwen en rust, niet alleen over techniek en procedures. Echter, dit punt is uitgesteld naar januari/februari “26.  

Wel hebben we het 17 december over:  

Intrekking spoor Veendam–Stadskanaal / Nedersaksenlijn                                                                
De fractie is kritisch over het loslaten van een bijna uitvoerbaar spoorproject ten gunste van een verkenning met een onzekere uitkomst. De zorgen zitten op twee punten: het risico dat eerder onderzoek en regionale afspraken verloren gaan, en de nieuwe onzekerheid voor de regio over planning, financiering en realisatie. De kern is dat Groningen niet opnieuw met uitstel mag worden opgezadeld. Zonder een harde toezegging dat minimaal één spoorverbinding daadwerkelijk wordt aangelegd, kan dit besluit niet worden gesteund. 

En ook over Landelijk natuurregister (UNO)

De fractie staat positief tegenover één landelijk natuurregister, maar ziet drie duidelijke randvoorwaarden. Het mag niet leiden tot hogere kosten of extra bureaucratie, Provinciale Staten moeten zichtbaar en tijdig betrokken blijven, en bij eventuele uitbreiding van taken moet vooraf duidelijk zijn wat dit betekent voor financiën en verantwoordelijkheden. Steun is mogelijk, mits het register betaalbaar, transparant en bestuurbaar blijft. 

Tot slot 

De Partij voor het Noorden in de Staten stond ook in de tweede helft van 2025 voor dezelfde overtuiging als bij de start van dit jaar. En dat zullen we ook in 2026 uitdragen.  

Het Noorden is geen aanhangsel van Nederland. Het is een volwaardige regio met eigen kracht, eigen noden en eigen toekomst.  

Wij zullen ons blijven inzetten voor een provincie waar de mens centraal staat. Voor eerlijke verdeling, voor een gezonde leefomgeving, voor duidelijke keuzes en voor ruimhartige aandacht voor inwoners die al te lang moeten wachten op rechtvaardigheid. 

Dank voor jullie vertrouwen in ons werk. 

Wij wensen allen behalve fijne kerstdagen ook een gezond en gezegend nieuwjaar toe en daarnaast een goede PvhN uitslag in de gemeenten Oldambt en Groningen.

Namens de Statenfractie van de Partij vóór het Noorden,            

Henk, Harmien, Leendert, Johan en Stefan, 

Dries Zwart 
Fractievoorzitter